Skuteczność, bezpieczeństwo i koszty zabiegów ochrony roślin zależą miedzy innymi od stanu technicznego opryskiwacza. Odpowiednie przygotowanie maszyny do przechowywania w okresie zimowym może w znaczący sposób wydłużyć okres jej bezawaryjnej pracy. Opryskiwacz jest maszyną eksploatowaną praktycznie przez cały sezon wegetacyjny, dlatego warto dokonać przeglądu posezonowego i usunąć ewentualne usterki, awarie, uszkodzenia oraz uzupełnić powłokę lakierniczą.

Poniżej zostanie przedstawionych kilka zasad przygotowania opryskiwacza do sezonu zimowego:

1. Przygotowanie opryskiwacza należy rozpocząć od dokładnego umycia z zewnątrz wszystkich jego podzespołów. Następnie należy usunąć resztki ŚOR oraz dokładnie wypłukać wnętrze zbiornika, tak aby nie zostały żadne osady po wcześniej stosowanych opryskach. Najlepszym sposobem jest kilkukrotne opłukanie niewielką ilością wody i wypryskanie jej tak, aby zostały przepłukane wszystkie elementy układu cieczowego. Resztki popłuczyn należy wylać w specjalnie przygotowanym miejscu lub wypryskać na polu na którym wcześniej wykonywano zabieg. Ponieważ wiele oprysków zawiera specjalne składniki przeciw zmywaniu przez deszcz, nawet kilkukrotne mycie układu wodą może okazać się nieskuteczne. Dlatego na rynku pojawiły się środki wspomagające czyszczenie zbiornika i układu cieczowego. Niektórzy producenci twierdza, ze po przepłukaniu zbiornika i całego układu, na ściankach rurek powstaje specjalna warstwa ochronna, która zabezpiecza przed korozją. Przy stosowaniu takich preparatów należy ściśle stosować się do załączonej ulotki użytkowania. Przy zastosowaniu preparatów myjących, na co najmniej 10 minut należy uruchomić mieszadło opryskiwacza. Mycie maszyny należy wykonywać w odzieży ochronnej, ważne jest także przestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Przy zakupie nowego opryskiwacza warto zastanowić się nad zakupem dodatkowej myjki zewnętrznej, wyposażonej w wąż, pistolet lub lancę ciśnieniową. Po zakończeniu wszystkich czynności związanych z myciem należy odkręcić zawory spustowe aby woda mogła swobodnie wypływać i pozostawić je w takiej pozycji na całą zimę.
2. Konserwację opryskiwacza najlepiej rozpocząć od ogólnego przeglądu jego stanu technicznego i wymiany zużytych części. Należy także zwrócić uwagę na stan osłon wszystkich elementów ruchomych. Następnie przejść do sprawdzenia przewodów cieczowych, czy występują jakieś uszkodzenia mechaniczne bądź przecieki. Przyłącza hydrauliczne wyczyścić i zabezpieczyć plastikową nakładką. Sprawdzić wszystkie połączeniu śrubowe i wiązki elektryczne.
3. Po zakończeniu ogledzin następną czynnością jest spuszczenie wody z pompy opryskiwacza. Jeżeli pompa nie posiada króćca spustowego wtedy należy odłączyć przewód ssący i tłoczny, a następnie włączyć napęd pompy na około 1 min. W przypadku większości nowoczesnych pomp, zalecane jest zalanie pompy opryskiwacza płynem chłodniczym stosowanym w chłodnicach, należy wtedy pamiętać, aby płyn miał jak najniższą temperaturę zamarzania. Można również wymontować pompę z opryskiwacza i przechowywać ją w ogrzewanym pomieszczeniu. Przy okazji należy sprawdzić poziom i jakość oleju, w razie potrzeby uzupełnić braki lub wymienić całkowicie.
4. Kolejnym krokiem jest demontaż wkładów filtra tłocznego i ssącego, sita wlewowego, filtrów sekcyjnych belki polowej. Wszystkie te części należy umyć, osuszyć i umieścić w przeznaczonym do tego pojemniku lub po prostu w sicie wlewowym, gdzie zawsze będą pod ręką.
5. Przed zimą warto sprawdzić jakość rozpylaczy. W tym celu uruchamiamy oprysk i obserwujemy strumienie cieczy wypływające z dysz. Jeżeli w strumieniu widzimy ciemniejsze strugi, to z całą pewnością możemy stwierdzić, że dysza jest rozkalibrowana i nadaje się do wymiany. Jeżeli ten problem występuje w większości rozpylaczy, warto zastanowić się nad wymianą całego kompletu. Warto także zmierzyć ilość cieczy wypływającej kolejno z poszczególnych rozpylaczy (za pomocą naczynia ze naniesioną skalą) i na tej podstawie sprawdzić ich jakość części. Odchyłka o 10% od średniej wartości świadczy o nadmiernym zużyciu dyszy. Rozpylacze są elementami bardzo delikatnymi. Do ich czyszczenia należy używać specjalnych szczotek lub silnego strumienia powietrza. Po zakończonych testach należy zdemontować rozpylacze, dokładnie umyć , osuszyć i składować w pomieszczeniu o temperaturze dodatniej.
6. W większości opryskiwaczy zamontowane są oprawy z zaworem przeciw kroplowym. Są to urządzenia zapobiegające kapaniu cieczy po wyłączeniu zasilania (np. dźwignią na przelew). Przy takich oprawach nawet po zdemontowaniu dyszy ciecz nie spłynie z węży czy rur. Stąd też należy pamiętać o usunięciu stamtąd wody. W tym celu należy odkręcić lub poluzować zawory kroplowe opraw na początku i na końcu każdej sekcji.
7. Wszystkie manometry i urządzenia elektryczne należy zdemontować i przechowywać w suchym miejscu w temperaturze dodatnie. Pozostałe złącza należy zabezpieczyć przed dostaniem się do nich wilgoci i wody. W miejsce manometru wkręcić śrubę o takim samym gwincie.
8. Przewody cieczowe zamontowane na opryskiwaczu za pomocą szybkozłączy należy pozostawić otwarte aby ułatwić swobodne wypłynięcie pozostałej cieczy.
9. Jeżeli na elementach ramy, belce polowej widoczne są ślady korozji należy je oczyścić i nałożyć świeżą powłokę lakierniczą.
10. Na koniec należy przesmarować wszystkie punkty smarowania zgodnie z instrukcją obsługi. Należałoby także zabezpieczyć odkryte elementy metalowe takie jak wał pompy, siłowniki hydrauliczne, przeguby, prowadnice, zawory sterujące.
11. Opryskiwacz najlepiej schować w zadaszonym miejscu. Warto podnieść opryskiwacz na osi i zmniejszyć ciśnienie w oponach.
12. Pozostawiając opryskiwacz na zimę, warto sprawdzić kiedy upływa termin jego obowiązkowego badania technicznego oraz nasze szkolenia z zakresu stosowania środków ochrony roślin. Okres zimowy jest dobrym czasem na uzupełnienie takiego kursu. Należy także sprawdzić czy mamy wypełnioną ewidencję zabiegów ochrony roślin. Te trzy wymogi wymaga ustawa o ochronie roślin.

Opracował:

Krzysztof Meusz

Product Manager